‘Ωδή στΗ Ραπτική από την Μαρία Διαμάντη’ … Ακούμε διαρκώς για τα νέα της μόδας και τις νέες τάσεις – υψηλή ραπτική και πασαρέλα … Εδώ είδαμε την ‘ωδή στη Ραπτική’ μέσα από μία εντελώς διαφορετική οπτική γωνία σε ένα μουσείο .. Καλή διασκέδασΗ λοιπόν …

Η Μαρία Διαμάντη και η ομάδα της -μαθητές μόδας από όλο τον κόσμο- “συνέθεσαν” μια ”Ωδή στη ραπτική” και την παρουσίασαν στο Μουσείο Μπενάκη.

Η Μαρία Διαμάντη “συνέθεσε” με κλωστές και υφάσματα μια “ωδή στη ραπτική” και μαζί με τους μαθητές της, τίμησαν τους σπουδαίους Έλληνες Διεθνείς Σχεδιαστές μέσα από μια σύγχρονη προσέγγιση του έργου τους, μέσω του οποίου κάποτε κατέκτησαν το διεθνές στερέωμα. Παράλληλα απάντησαν σε τι βαθμό και για πόσο το μεγάλο αυτό γένος των Ελλήνων δημιουργών επηρέασε τη μόδα διεθνώς αλλά και ποια θέση τελικά κατέκτησε η Ελληνική μόδα στον Παγκόσμιο χώρο.

Με την ιστορική φράση της Coco Chanel: “Μόνο εκείνοι που δεν έχουν μνήμη επιμένουν για την πρωτοτυπία τους” και με τους εμπνευσμένους στίχους του Μιχαήλ ‘Αγγελου σχετικά με το έργο του χρόνου, η Μαρία Διαμάντη παρουσίασε το θέμα πάνω στο το οποίο μελετούσαν και εργάζονταν εδώ και δυο χρόνια η ίδια και η ομάδα της στην έκθεση με τίτλο #ODE_COUTURE, το απόγευμα της Τετάρτης 25 Σεπτεμβρίου, στο μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138.

Την έκθεση αποτέλεσαν από καινούριες δημιουργίες ρούχων που εμπνευστήκαν από το έργο 4 εμβληματικών Ελλήνων σχεδιαστών που σημάδεψαν την ιστορία της ελληνικής μόδας -και όχι μόνο- του 20ου αιώνα και διέπρεψαν στο εξωτερικό.

Δημιουργίες των Τζέιμς Γαλανός, Γιάννης Ευαγγελίδης, Γιάννης Ντεσσές, Γιώργος Σταυρόπουλος, απετέλεσαν το χώρο έρευνας, ανάλυσης και επαναδημιουργίας εμβληματικών φορεμάτων που σημάδεψαν την μόδα τα τελευταία εκατό χρόνια. Στόχος ήταν να ξανασυστηθεί στο κοινό το έργο τους, ανακατασκευάζοντας αυθεντικές δημιουργίες τους, «πειράζοντας» εν τούτοις το πρωτότυπο έργο τους και αλλάζοντας στοιχεία της δουλειάς τους, ώστε να αναδειχθεί η επικαιρότητά τους.

Ταυτόχρονα, μπροστά στα μάτια μας ξετυλίχθηκε ένας αιώνας δημιουργίας, μέσα από έργα ραμμένα ακριβώς με τον τρόπο που ήταν κατασκευασμένα και τα αυθεντικά πρωτότυπα, τις βιογραφίες των εμπνευστών τους αλλά και τις προσωπικές τους διηγήσεις. Μια έκθεση εγχείρημα – ντοκουμέντο που προσέγγισε με σεβασμό τα αριστουργήματα εκείνα του παρελθόντος και τα διαχειρίστηκε με τέτοιο τρόπο που κατάφερε να θέσει και να απαντήσει το ερώτημα του ποια θέση τελικά κατέκτησε η Ελληνική μόδα στο διεθνές στερέωμα, ποιά και για πόσο. Και αν το ποια ήταν προφανές να απαντηθεί το για πόσο υπήρξε το αντικείμενο εργασίας εδώ. Μόνο για το τότε σχεδίασαν αυτοί οι πρωτοπόροι της δημιουργίας τα έργα τους; Μήπως όχι μόνο για το τότε; Κάθε φορά που σε μια διεθνή σύγχρονη ή μελλοντική πασαρέλα θα βλέπουμε δημιουργίες αριστουργήματα μήπως θα έπρεπε να θυμόμαστε αυτούς; Κάθε φορά που ο οίκος Dior θα κεντάει λουλούδια σε μεσάτα φορέματα μήπως θα έπρεπε να θυμόμαστε τον Γιάννη Ευαγγελίδη; Κάθε φορά που ο Μiyake θα δουλεύει με πτυχώσεις και ο Γκωτιέ θα σχεδιάζει φούστες με pietes μήπως θα έπρεπε να θυμόμαστε τον Γιάννη Ντεσσέ; Και κάθε φορά που η Μαίρη Κατράντζου θα δουλεύει τα θεματικά εμπριμέ της και η Diane Von Furstenberg θα λανσάρει τα εμπριμέ κρουαζέ φορέματα της μήπως να χειροκροτούμε τον Γιάννη Τσεκλένη;

Επίλογος από τη Μαρία Διαμάντη

“Η δημιουργική διαδικασία -επίπονη πολλές φορές- οφείλει να έχει, όπως όλες οι ανθρώπινες πράξεις, ως οδηγό την έμπνευση αλλά ως κίνητρο την αγάπη. Και μόνο τότε γεννιούνται έργα σημαντικά, αριστουργηματικά. Σας παρουσιάσαμε λοιπόν 14 -αριστουργηματικά δεν ξέρω αλλά σίγουρα συναισθηματικά – έργα που το κάθε ένα από αυτά διηγείται μια ιστορία, την δική του. Διηγείται το ταξίδι του στον χρόνο από την πρώτη στιγμή που σχεδιάστηκε έως σήμερα και ταυτόχρονα εγγυάται την πορεία του στο μέλλον. Διηγείται όλες του τις μεταπτώσεις μέχρι τη σημερινή του μορφή και προτρέπει κάθε καλλιτέχνη να το διαμορφώσει και να το παραδώσει στους επόμενους. Και είναι σημαντικά έργα ακριβώς για τον παραπάνω λόγο. Γιατί δεν κλείνουν πόρτες δημιουργικές, αντίθετα ανοίγουν μονοπάτια, δρόμους και βρέθηκαν σε αυτή την αίθουσα για να πιστοποιήσουν αυτό και εξαιτίας αυτού. Από τους πρώτους εμπνευστές τους, τους Έλληνες εκείνους, το μεγάλο αυτό γένος, μέχρι και σήμερα και ως τους επόμενους που θα τα παραλάβουν με το πέρασμα του χρόνου, είναι εδώ για να αποδείξουν ότι ο χρόνος δεν περνάει. Περνάνε οι άνθρωποι και το μόνο που μένει είναι η αγάπη. Και τα έργα των ανθρώπων. Που αν οδηγούνται από την αγάπη είναι ωφέλιμα προς το συνολικό καλό. Αν όχι, όχι.
Αλλά κι αυτό ακόμα εξανεμίζεται καθώς μεταμορφώνεται σε κάτι άλλο.
Και αυτό είναι το έργο του χρόνου.”

Διδασκαλία – επιμέλεια: Μαρία Διαμάντη
Σκηνοθετική επιμέλεια: Αντώνης Θεοχάρης Κιούκας
Φωτογραφία: Aργύρης Βαβουγυιός
Στην έρευνα από το Λονδίνο: Γεωργία Αναγνωστοπούλου
Στην έρευνα από την Ελλάδα: Κωνσταντίνα Αρχοντή
Κατασκευή σκηνικών: Βασίλης Παναγιώτου
Τεχνικός υπολογιστών: Κωνσταντίνος Μέγας
Συμμετείχαν οι σπουδαστές: Γεωργία Αναγνωστοπούλου, Σταυρούλα Αποστολάκου, Κωνσταντίνα Αρχοντή, Βιολέτα Βερδεμέζη, Δέσποινα Ζαγούδη, Αποστολία Καφφέ, Αρετή Κοντογιάννη, Ελένη Κουμπή, Μαρία Λέκκα, Αλεξάνδρα Μπακούση, Βενετία Ντάμπου, ‘Αννα Οικονόμου, Τίνα Ορφανίδου, Βαρβάρα Παππά, Βικτορία Πατιό , Άννα Σιάχος, Ευανθία Στεφανοπούλου.

1. Η Μαρία Διαμάντη φωτογραφίζεται για την αφίσα της έκθεσης με τη σύγχρονη παραλλαγή σπουδάστριας του επίσημου midi φόρεμα της δεκαετίας του ’50. Στην αρχική φωτογραφία φορεμένο από την Marilyn Monroe στην ταινία ”As young as you feel”. Ενώ ο σχεδιασμός κουστουμιών στην ταινία είχε ανατεθεί στον διάσημο για την εποχή και υποψήφιο για όσκαρ καλύτερης Ενδυματολογίας σε ταινία Renié, η Marilyn επέλεξε τον Έλληνα Τζέιμς Γαλανό προκειμένου να σχεδιάσει το τελικό κοστούμι της ταινίας – ξεκάθαρα το αγαπημένο της καθώς φορέθηκε σε διάφορα εκτός πλατό πάρτυ και εκδηλώσεις καθώς ήταν αδιαμφισβήτητα το πιο εντυπωσιακό. Το φόρεμα χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο στην ταινία για την καλλιέργεια του ίματζ της Marilyn. Δημιουργία της σπουδάστριας Άννα Σιάχος

2. Μοντέλο και γνωστή κοσμική κυρία η Gladys ”Patsy” Pulitzer στέκεται και  ποζάρει στο φακό της Nina Leen σε κοινωνική εκδήλωση του 1954. Η Patsy φοράει hunter’s pink red τουαλέτα από καμπαρντίνα του Έλληνα σχεδιαστή Τζέιμς Γαλανού. Την τουαλέτα συνοδεύει με λευκά γάντια. H αδυναμία του Γαλανού στις κοινωνικά επιφανείς κοσμικές γυναίκες εκτιμήθηκε καθώς ο σχεδιαστής κέρδισε τις περισσότερες διακρίσεις που είχε να προσφέρει η βιομηχανία της μόδας και έγινε ο πιο νέος σχεδιαστής που έλαβε ποτέ το Coty Award το 1954. Δημιουργία της σπουδάστριας Κωνσταντίνας Αρχοντή.

3. Τέλη δεκαετίας ’50. Η Αλίκη Βουγιουκλάκη φοράει φόρεμα ”Charleston” του οίκου Ευαγγελίδη – Κουρτίδη.  Κόρη του Γιάννη Ευαγγελίδη και της Βάσως Κουρτίδη η Έλλη, αμέσως μετά τον πόλεμο επανιδρύει με δικαστική απόφαση – καθότι ανήλικη – τον οίκο μόδας, στο κτήριο όπου στεγαζόταν ο οίκος στα χρόνια της κατοχής, το νεοκλασικό αριστούργημα της Όθωνος. Η πρώην σύζυγος του Γιάννη Ευαγγελίδη και η κόρη του συνεχίζουν την ιστορία του οίκου. Τιμής ένεκεν σε έναν από τους μεγαλύτερους Έλληνες δημιουργούς μόδας στην παρούσα έκθεση παρουσιάζεται δημιουργία των άξιων συνεχιστών της ιστορίας του οίκου  που ο ίδιος δημιούργησε. Δημιουργία της σπουδάστριας Βικτορίας Πατιό.

4. H Mildred Custin διετέλεσε πρόεδρος της εταιρείας Bonwit Teller, εταιρεία στην οποία άνηκε σειρά πολυκαταστημάτων με εξειδίκευση στα ενδύματα υψηλού κόστους, με έδρα τη Νέα Υόρκη, από το 1965 μέχρι το 1970. Το 1963 ανακάλυψε τον  Έλληνα Γιώργο Σταυρόπουλο και αγόρασε τα πρώτα του σχέδια. Το συγκεκριμένο φόρεμα υπήρξε ένα από τα πρώτα του σχεδιαστή που εκείνη επέλεξε και ανέδειξε. Ο Σταυρόπουλος είχε στενές σχέσεις με τους καλύτερους αγοραστές του και θα ταξίδευε στις τοποθεσίες τους έξω από τη Νέα Υόρκη για να παρουσιάσει τις τελευταίες του συλλογές. Η πελατειακή βάση του Σταυρόπουλου περιελάμβανε τις κυρίες της υψηλής κοινωνίας, τις συζύγους κυβερνητικών αξιωματούχων και διασημοτήτων. Όλοι έβρισκαν τις δημιουργίες του κατάλληλες για τα υψηλών απαιτήσεων γεγονότα που έπρεπε να  παρευρεθούν. Η σύγχρονη παραλλαγή του φορέματος είναι δημιουργία της σπουδάστριας Ευανθίας Στεφανοπούλου.

5. Απογευματινό φόρεμα  σχεδιασμένο το 1952 από τον Έλληνα Γιάννη Ντεσσέ το πρωτότυπο. Γκρίζο μαλλί με μεταξωτές λεπτομέρειες στο λαιμό και το όνομα του μοντέλου ”Ιβαν”. Γνωστός  για τις χαρακτηριστικές πτυχώσεις του στα ρούχα, εδώ τις βλέπουμε για ακόμα μια φορά με τη μορφή πιετών, τέτοιων  που πολλά χρόνια αργότερα θα συναντήσουμε στις δουλειές των  Jean Paul Gaultier και Issey Μiyake. Η σύγχρονη παραλλαγή του φορέματος είναι δημιουργία της σπουδάστριας Αλεξάνδρας Μπακούση.

6. Η κλασσική γραμμή την οποία υπογραμμίζει η ασυνήθιστη απόχρωση του πράσινου, είχε ως αποτέλεσμα να σχηματιστεί ένας χορός επιφωνημάτων θαυμασμού μεταξύ του γυναικείου κοινού στην παρουσίαση του συγκεκριμένου φορέματος με το πολύ ιδιαίτερο κέντημα και το ασυνήθιστο κόψιμο σε σχήμα Π, αποτέλεσμα  συνδυασμού ρεντικότας και πένσας στήθους. Μια από τις πιο χαρακτηριστικές δημιουργίες του ‘Έλληνα Γιάννη Ευαγγελίδη, η αυθεντική βρίσκεται στο αρχείο του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος στο Ναύπλιο. Ήμουν ο επαναστάτης που κατάφερε να χτυπήσει με τις δημιουργίες του το Παρίσι είχε πει κάποτε ο Ευαγγελίδης ο δημιουργός που κατάφερε να γίνει μέχρι και καλλιτεχνικός διευθυντής στο Tiffany’s, το μεγαλύτερο κοσμηματοπωλείο του κόσμου. Η σύγχρονη παραλλαγή του φορέματος είναι δημιουργία της Ελένης Κουμπή κεντημένη από την Σταυρούλα Αποστολάκου.

7. Βραδινό φόρεμα από μεταξωτή λευκή οργάντζα ήταν το πρωτότυπο σχέδιο του Έλληνα Γιώργου Σταυρόπουλου με σειρές από βολάν και 3 στρώσεις οργάντζα στο κάτω μέρος του. Παράλληλα με την φωτογραφία του ρούχου βρέθηκε και το πρωτότυπο σκίτσο του δημιουργού με ελάχιστες αποκλίσεις που το φέρνουν πολύ πιο κοντά στη σύγχρονη του δική μας παραλλαγή. Το φόρεμα όπως αρχικά το εμπνεύστηκε ο δημιουργός του ήταν ένα σύνολο πουκάμισο – φούστα με αρκετά τονισμένη μέση αποτέλεσμα μιας ιδιαίτερα φαρδιάς ζώνης. Δημιουργία των σπουδαστριών:  Άννα Οικονόμου, Τίνα Ορφανίδου και Βενετία Ντάμπου.

8. Η Simone D’Aillencourt – πρώην μοντέλο από τη Γαλλία, η καριέρα της οποίας σημείωσε μεγάλη επιτυχία από τα μέσα του 1950 ως τα τέλη του 1960 – έμεινε στην ιστορία  ως η μούσα του Melvin Sokolsky για το φωτογραφικό άλμπουμ ”Bubble” ( ”φούσκα” ) στο Παρίσι, άλμπουμ που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ”Harpers Bazar”  το 1963.  To 1959 ποζάρει στο φακό της Nina Leen  φορώντας  δημιουργία  του  Έλληνα Τζέιμς Γαλανoύ, φόρεμα με βαθύ ντεκολτέ και μεγάλο τετράγωνο γιακά από λευκή οργάντζα. Την αυθεντική δημιουργία συμπληρώνει λευκό καπέλο με τρεις στρώσεις λευκής οργάντζας και διπλό τουπέ. Γιακάς και καπέλο αφαιρέθηκαν από τη σύγχρονη παραλλαγή της, δημιουργία της σπουδάστριας Δέσποινας Ζαγούδη.

9. Μεταξωτό σιφόν επιλέχθηκε για να δημιουργήσει τη σταυρωτή διάφανη μπλούζα στην πρωτότυπη δημιουργία του Έλληνα Γιάννη Ντεσσέ, το μπούστο της οποίας ήταν φορεμένο μέσα από την μπλούζα. Η φούστα  έχει έναν ενδιαφέρον αριθμό κομματιών τα οποία συνδέονται μεταξύ τους με πολλές ραφές που εδώ αντικαθιστούν τις γνωστές πιέτες στα σχέδια του. Δημιουργία των σπουδαστριών: Σταυρούλα Αποστολάκου, Άννα Οικονόμου.

10. Το 1970 ο Έλληνας Τζέιμς Γαλανός δωρίζει στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης τη συγκεκριμένη δημιουργία, μέρος της συλλογής Φθινόπωρο – Χειμώνας 1958 – 1959. Λατρεμένος γι αυτά τα περίφημα κρεπ φορέματα του, η ”βασίλισσα Νάνσι” που θεωρείτο από τις πιο κομψές πρώτες κυρίες των ΗΠΑ, είχε πει ότι τα φορέματα του ήταν τόσο όμορφα που μπορούσαν να φορεθούν μέχρι και ανάποδα. Όταν αποσύρθηκε από το χώρο της μόδας το 1998 τον ρώτησαν ποιο θεωρεί ως το αποκορύφωμα της καριέρας του. ”Υπήρξα για 46 χρόνια” ήταν η αποστομωτική απάντηση του. Δημιουργία της σπουδάστριας Βιολέτας Δερδεμέζη.

11.Η Simone Micheline Bodin γνωστή με το επαγγελματικό ψευδώνυμο Bettina Graziani εργάστηκε ως μοντέλο κατά κύριο λόγο την περίοδο 1940 – 1950. Υπήρξε μούσα του σχεδιαστή Hubert de Givenchy. Το 1950 ποζάρει με φόρεμα του Έλληνα Γιάννη Ντεσσέ με την πολύ ιδιαίτερη διπλή φούστα. Ο Ντεσσές δεν χρησιμοποιούσε σχεδόν ποτέ μαύρο χρώμα στις δημιουργίες του παρά σκούρους χρωματισμούς του  μπλε, του καφέ και του βυσσινί που πολλοί νόμιζαν για μαύρο. Έλεγε πάντα πως ”το μαύρο κολακεύει τις γυναίκες των εικοσιπέντε ή των ογδόντα πέντε χρόνων. Τις υπόλοιπες απλώς τις μεγαλώνει”. Δημιουργία της σπουδάστριας Μαρίας Λέκκα.

12. Η Μαρία Διαμάντη φωτογραφίζεται κάτω από τους στίχους του Μιχαήλ Άγγελου -στίχους οι οποίοι αναφέρονται στο έργο του χρόνου και στη ματαιότητα σε αντίθεση με τη δύναμη της δημιουργίας- στους οποίους βασίστηκε το θέμα της έκθεσης, λίγο πριν την έναρξη της, στο φουαγιέ του αμφιθεάτρου του μουσείου Μπενάκη.

13. Άποψη της έκθεσης όπως παρουσιάστηκε στις 25 Σεπτεμβρίου στο φουαγιέ του αμφιθεάτρου του μουσείου Μπενάκη.